Creativiteit en rechterhersenhelft
Creativiteit en hersenen is voor heel veel wetenschappers een terrein waarin zij erg zijn geïnteresseerd. Ook is hier veel onderzoek naar gedaan. Hoe denken creatieve mensen? Kun je creativiteit in jezelf bevorderen? Wat onderscheid een creatief persoon van iemand die zegt niet creatief te zijn.
Dat creativiteit te maken heeft met de hersenen zal voor iedereen duidelijk zijn.
Als tekendocente heb ik mij de afgelopen 20 jaar gespecialiseerd in de tekenmethode waarbij je leert tekenen met de rechterhersenhelft.
Dat ik hierin gespecialiseerd raakte wat ‘toeval.’ Ik heb het niet opgezocht, maar ‘tekenen met het rechterbrein’ zocht mij op.
Vanaf het eerste moment was het liefde op het eerste gezicht. Ondanks dat ik daarvoor nooit eerder had getekend, kon ik nadat ik het boek Leer Tekenen van Betty Edwards had bestudeerd, tekenen! Dit was een complete verrassing. En, ergens in mijzelf was er de fluistering ‘dit moeten andere mensen ook weten!’ Zo begon ik met lesgeven en de afgelopen twee decennia heb ik honderden (ruim twee duizend) cursisten goed naar de realiteit leren tekenen.
Onze rechterhersenhelft
In onze rechterhersenhelft liggen de vermogens die we als mens hebben om creatief te zijn.
De linkerkant van de hersenen draagt hierbij de koffers! Zij draagt de gegevens, de cijfers aan. Ze zorgt voor ordening en planning. Allemaal eigenschappen die de optimale voorwaarden kunnen scheppen om tot een bijzondere uitvinding, een prachtig schilderij of een geniale muzikale compositie te komen.
Het is onze rechterhersenhelft die creatief is! Creëert. Datgene schept wat voorheen nog niet bestond!
BETTY EDWARDS
In de jaren vijftig begon Betty Edwards met haar zoektocht waarom zij als kind en als volwassenen zo makkelijk kon tekenen en waarom het zo moeilijk bleek om dit aan anderen over te dragen.
Wat voor haar als tekenares meteen duidelijk was, bleek voor haar leerlingen een groot raadsel.
Ze zei dan -bij het tekenen van een stilleven: ‘Je ziet toch dat de appel voor het vaasje ligt? Waarom tekenen je deze dan ernaast?’
Ja, antwoordden haar leerlingen haar dan: ‘We zien het wel, maar we weten niet hóe we dat moeten tekenen!”
Daarop begon Betty Edwards haar zoektocht naar het antwoord op de vraag waarom sommige mensen weten hoe ze moeten tekenen en andere het maar niet lijken te kunnen begrijpen.
Stap voor stap ontrafelde ze de antwoorden en de grote sprong naar een definitief antwoord kwam toen ze de onderzoekingen van de neuropsycholoog Roger Sperry onder ogen kreeg.
Deze Roger Sperry en zijn team voerden hersenoperaties uit bij patiënten die leden aan hevige epileptische aanvallen. Hun insulten waren zo heftig, dat hun hele functioneren dreigde te worden aangetast en als laatste oplossing werd in hun hersenen het Corpus Callosum doorgesneden. Het Corpus Callosum, of hersenbalk , verzorgt de verbinding tussen de linker- en rechterhersenhelft. Als dit wordt doorgesneden zoals bij deze operatie dan is er geen communicatie meer tussen deze beide hersenhelften. Deze patiënten werden daarom ‘split-brain’ patiënten genoemd. Hun hersenen waren gespleten: de linker – en rechterhersenhelft waren niet meer met elkaar in verbinding.
TEKENEN EN RECHTER HERSENHELFT ONTWIKKELEN
Hoe ontwikkel ik mijn rechterhersenhelft? Het waren de inzichten van Roger Sperry en zijn team die Betty Edwards het uiteindelijke antwoord op haar vraag leverden.
Sperry ontdekte, dat de linker- en de rechterkant van de hersenen beide heel intelligent zijn, beiden heel complex denken, maar totaal anders!
Het is die ‘andere’ manier van denken van de rechterhersenhelft die het voor mensen mogelijk maakt om te kunnen tekenen.
Eén van de antwoorden op de vraag “Hoe ontwikkel ik mijn rechterhersenhelft’ is daarom: door te leren tekenen!
In mijn boek Tekenen (met het rechterbrein) kun je leren leer je hoe je kunt leren tekenen als je weet hoe je bij het tekenen de rechterhersenhelft activeert.
Dit is niet moeilijk: iedereen kan dit leren!
Het boek Tekenen (met het rechterbrein) kun je leren is een stap-voor-stap methode waarmee je leert tekenen met het rechterbrein en bij elke stap die je maakt, ga je al beter tekenen!
Het is erg leuk om te leren én te doen!
GRATIS OEFENING: DE VAASTEKENING
Misschien vind je het leuk om één van de oefeningen die in mijn boek Tekenen (met het rechterbrein) kun je leren staan te gaan doen.
Dit is de ‘vaas-‘oefening.
Om te kunnen tekenen, is het noodzakelijk om de linkerhersenhelft in ruststand te zetten zodat de rechterhersenhelft de tekentaak kan gaan doen.
Het is jouw rechterhersenhelft die kan tekenen!
In deze oefening maak je door gebruik van taal jouw linkerkant heel actief! Terwijl het de rechterkant van jouw hersenen is, die de tekentaak tot een goed einde kan brengen.
Daardoor ontstaat er een conflict in jouw hersenen. Sommige cursisten voelen dit ‘knarsen’ bijna letterlijk!
Dit heb je nodig:
- Tekenpapier
- Potlood
- Gum
- 15 minuten van je tijd
1.Bij de eerste afbeelding (1) zie je óf een vaas óf twee naar elkaar toegewende en profil gezichten
2.Teken op het vel tekenpapier als je rechtshandig bent een gezicht en profil dat naar rechts kijkt. (2) Ben je linkshandig dan laat je het de ander kant op kijken.(3)
3. Zet aan de bovenkant en aan de onderkant de horizontale streep van de vaas.
4. Met je potlood ga je vervolgens over de lijnen van het gezicht en profil dat je hebt getekend en je benoemt de lijnen waar je over heen gaat: voorhoofd, wenkbrauw, bovenkant neus, punt van de neus, onderkant neus, bovenkant mond. Hoe meer taal je gebruikt, hoe beter het is.
Doe dit drie keer. Je hebt nu een heel actief linkerbrein.
5.Teken nu aan de andere kant in spiegelbeeld hetzelfde gezicht en profil.
Pas als je de oefening hebt gedaan, ga je verder met lezen!
WAT GEBEURT ER?
Komt er een moment waarop je niet meer weet hoe je verder moet met tekenen?
Je potlood wil de ene kant op, terwijl het juist de ander kant op moet.
Je linkerbrein en rechterbrein zijn met elkaar in conflict!
Taal maakt het linkerbrein actief, je kunt de oefening alleen afmaken door gebruik te maken van de zienswijze van het rechterbrein.
De oplossing ligt erin, dat je niet langer een gezicht en profil tekent, maar de vaasvorm gaat tekenen.
De vaasvorm is de ruimtevorm tussen de twee naar elkaar toegewende gezichten en ruimtevormen zijn het domein van het rechterbrein.
Door de vaasvorm en niet het gezicht en profil te tekenen, gaat het tekenen plots veel makkelijker. Opeens zijn het lijnen die naar binnen of naar buiten lopen. Als het rechterbrein het overneemt, is het een fluitje van een cent.
HOE WAS HET VOOR JOU OM DEZE OEFENING TE DOEN?
Kon je bij het spiegelbeeldig en profil het gezicht (voorhoofd, neus, mond et cetera) loslaten en ging je om de oefening af te maken, kijken naar hoe de ‘lijnen’ liepen? Deze lijn loopt naar binnen, dan moet ik de lijn die ik nu teken ook naar binnen laten lopen? Geen neus, maar lijnen. Van het benoemen naar het ruimtelijke waarnemen van de rechterhersenhelft.
Als je naar de pagina Workshop gaat, kun je als het je niet meteen duidelijk is ook de gratis workshop volgeb.
Op de vraag ‘Hoe ontwikkel ik mijn rechterhersenhelft’ is in ieder geval al één antwoord duidelijk: door te leren tekenen (met de rechterhersenhelft).
MARIANNE SNOEK
Als kunstenares geef ik sinds 1998 les in tekenen met het rechterbrein.
Geheel onverwacht leerde ik mijzelf twee jaar eerder tekenen door middel van de tekenmethode van Betty Edwards. Omdat ik daarvoor nog nooit had getekend en plots mijn weg kon vinden als kunstenares vond ik dat andere mensen dit ook moesten weten.
Zo begon ik met lesgeven en vanaf het begin was het een groot succes.
Honderden (ruim twee duizend) cursisten heb ik goed naar de werkelijkheid leren tekenen.
Leren tekenen met het rechterbrein betekende voor velen van hen een life changing event.
Niet alleen doordat ze in een korte tijd van slechts vijf lesdagen in staat waren om alles wat ze zagen te kunnen tekenen, maar ook omdat de ontwikkeling van het rechterbrein door te leren tekenen een positieve uitwerking bleek te hebben op meerdere gebieden van hun leven.
Behalve lesgeven blijf ik mijzelf nog elke dag als kunstenaar ontwikkelen.
In 2019 werd met mijn portret Lucy genomineerd voor de belangrijkste prijs in Nederland op het gebied van portretschilderen De Nederlandse Portretprijs.
TEKENEN (MET HET RECHTERBREIN) KUN JE LEREN
Juist omdat leren tekenen met het rechterbrein een vaak lang gekoesterde wens van ‘Ik wil leren tekenen’ tot werkelijkheid brengt én het feit dat het ontwikkelen van het rechterbrein door te leren tekenen zoveel positieve gevolgen in ieders leven kan hebben, is het al jarenlang mijn droom dat deze unieke tekenmethode voor grotere groepen mensen beschik baar is.
Nu ik de 70 jaar nader leek het mij een goed moment om alle kennis en kunde die de afgelopen twee decennia heb verworven op het gebied van leren tekenen met het rechterbrein in een boek vast te leggen en op de markt te brengen.
In mei 2021 ligt het boek in de boekwinkel. Het is een geweldig mooi boek met indrukwekkende illustraties van Cornelie Gogelein. Net als in mijn tekenlessen leidt ik je stap voor stap naar jouw vermogen om goed naar de realiteit te kunnen tekenen. Ter ondersteuning vind je voor een klein bedrag op de website instructie video’s waarin ik de belangrijkste oefening in het boek samen met jouw doorneem. Omdat ‘samen’ altijd leuker is dan ‘alleen’ kun je als lezeres/lezer van het boek je aanmelden voor de Facebookgroep ‘Tekenen kun je leren’ en kun je jouw tekeningen en ervaringen met anderen delen.
Het is mogelijk om nu al het boek Tekenen (met het rechterbrein) kun je leren per pre-orde te bestellen.
Je krijgt bij zo’n pre-order boek een door mij persoonlijk gesigneerd exemplaar.
Lees meer de rechter hersenhelft
Wat zeggen anderen?
